Jim Prigoff: een nalatenschap dat voortleeft

Het overlijden van Jim Prigoff op 21 april 2021 heeft een enorme impact gehad op de internationale graffiti en street art gemeenschap. Maar hoewel we een icoon zijn verloren, laat Jim Prigoff een erfenis na waarmee wij - zijn fans - nog een heel leven vooruit kunnen. 

Jim Prigoffs grootste wapenfeit is ontegenzeggelijk het legendarische boek Spraycan Art, een samenwerking met Henry Chalfant. Van Spraycan Art zijn wereldwijd meer dan 250.000 exemplaren verkocht, en er zijn minstens zoveel - zo niet meer - verhalen van graffitischrijvers die het boek hebben geleend dan wel gestolen in de late jaren ‘80 en daarna.

Er is al veel gezegd en geschreven over Spraycan Art, maar het kan geen kwaad om nogmaals te benadrukken dat het de ultieme opvolger was van Subway Art; een perfecte documentatie van de internationale explosie van graffiti tot aan Australië en Nieuw-Zeeland, alsook onze thuisbasis Amsterdam. Tegelijkertijd was het slechts een hoofdstuk in Jim Prigoffs oneindige missie om wereldwijd graffiti en street art vast te leggen, wat heeft geleid tot meer dan 100.000 foto’s.

Jim Prigoff werd geboren in New York - waar anders? - en studeerde na de middelbare school aan MIT. Hij blonk uit in atletiek en na zijn afstuderen aan MIT won hij in de jaren ‘60 maar liefst zeven keer het nationale kampioenschap squashtennis.

Hij excelleerde niet alleen op school en in sport, maar ook op professioneel gebied. Uiteindelijk werd Jim Prigoff in de vroege jaren ‘80 geschaakt door Levi Strauss om in San Francisco als afdelingshoofd aan de slag te gaan.

Jim Prigoff (links) met Henry Chalfant

Zijn liefde voor graffiti en street was toen allang begonnen. Deze liefdesaffaire ontstond bij mural art in de vroege jaren ‘70, toen graffiti in Philadelphia en New York vorm begon te krijgen. Jim Prigoff voelde zich bijzonder aangetrokken tot deze kunstvorm, en dat het kunst betrof stond voor hem ontegenzeggelijk vast. Zoals hij het zelf zo mooi verwoordde in 2007:

“‘Vandalisme’ is een kwestie van benadering, maar het is absoluut kunst. Musea en verzamelaars kopen het, bedrijven lijven het in en het voldoet aan alle woordenboekomschrijvingen van kunst.”

Hoewel de internationale graffiti en street art gemeenschap een echte held is kwijtgeraakt, leven we nog meer mee met hen die Jim Prigoff persoonlijk hebben gekend. Zijn kleinkinderen hebben een website gelanceerd waar mensen massaal persoonlijke verhalen delen over de mens Jim Prigoff. Bezoek https://www.forevermissed.com/james-prigoff/about om deze ontroerende verhalen te lezen.

In de internationale tsunami van herinneringen aan Jim Prigoff, vielen ons twee quotes in het bijzonder op:

“Naast Subway Art van Chalfant en Martha Cooper wordt Spraycan Art jaarlijks aangehaald als een enorme inspiratiebron voor duizenden kunstenaars wereldwijd die een duwtje nodig hadden om zich als kunstenaar te uiten. Alleen al daarom moeten wij zijn leven vieren en dankbaar zijn voor zijn werk en enorme toewijding aan de cultuur” / BrooklynStreetArt

“Jij maakte van een inherent tijdelijke kunstvorm iets permanents. Jij deelde het geluid van een kunstvorm die de stem was voor een gehele generatie, die in eerste instantie geen platform kon vinden.” / Kleinkind Trisha F [via BSA]

Bijna iedereen die Jim Prigoff eert - en wij volgen dat voorbeeld maar wat graag - benadrukt dat ze zich getroost voelen door het idee dat Jim nu wordt herenigd met de vrouw met wie hij 72 jaar getrouwd is geweest, de in 2018 overleden Arline. Daarnaast kunnen we troost vinden in het idee dat zijn werk en nalatenschap voortleven. Het James Prigoff Archive is daar een mooi voorbeeld van.

In Spraycan Art vinden we een noemenswaardige quote van Phase 2, die stelt: “dit fenomeen bereikt de hele wereld, van Harlem tot Japan. Wanneer heeft iets anders ooit zo’n impact gehad op alle etnische groepen op aarde?”

Het mag gezegd worden dat Jim Prigoff een grote rol in het bovenstaande heeft gespeeld. Onze gedachten gaan uit naar zijn familie en vrienden.

---

Alex Pope